Literatura
ltejerote
Mitologia
Definizioa:
Antzinako garaietatik datorren eta entzulea hasierako garaietara eramaten duen errelatoa. Maiz legendaren forma hartzen du mitoak,
Sorburua:
Kontakizunak tradizio zaharrean du sorburua. Beraz, memoria, ahozkotasuna eta tradizioa dira mitoaren legamiak, eta
transmisioa, berriz, izateko eta irauteko modua. Giza talde baten pentsaera eta mundua ulertzeko modua adierazten du.
Gaia:
Jainkoen eta gizakien arteko gorabeherak.
Mitoak harreman estua du sinbolo erlijioso, erritual edo jainkoak gurtzearekin. Ondare hori izan da, hain zuzen ere, antzinaroko literatura zaharren sorburu eta elikagai.
Literatura izan aurretik, ordea, ahoz aho transmititutako
errituala eta sinesmena zen; geroago finkatuko ziren
idatzizko bildumetan. Baina, hori gerta zedin, idazkera asmatu behar izan zen lehenago: idazkera kuneiformea, Mesopotamian (K.a. 3000. urtea); idazkera hieroglifikoa, Egipton (K.a. 2700. urtea); sanskritoa, Indian (K.a. 1500. urtea); hebreera-aramearra, Israelen (K.a. 1200. urtea); edo feniziarrek asmatu eta gero alfabetogrekoa izango zena, Grezian.
Erlijioa
Liburu sakratuak:
Greziarrek ez zuten, haien erlijioa ez baita egiazko doktrina. Hebrearrek, aldiz, bazuten.
Definizioa: Sinesmen bat.
Jainkoak:
Politeistak: Jainko asko dituztenak
Monoteistak: Jainko bakarra dutenak.
Literatura
Ekialdeko antzinaroa
Mesopotamiakoa: Aztarnarik zaharrenak. - Bost planeten izenen bidez asteko egunen izenak lortu ziren.
- Hauek idazkera kuneiformea asmatu zuten
- Harri batean grabaturik dago ezagutzen den munduko lege bildumarik zaharrena: Hammurabi-ren kodea.
Egiptoarra:
- Ehortze inskripzio eta papirotan gordetzen da.
- Lehen idatziak ( k.a. 2700 urtean) Hieroglifikoa zen idazteko modua.
- Papyros izena eman zioten greziarrek haien liburuei.Tira luzeetan idatzi eta biribilketan biltzen ziren.
- Lanik esanguratsuena: Hilen liburua da, eta urte askotan metatutako ehortze erritualez osatuta dago. Hildakoari beste mundurako bidaian lagunduko dioten kanta, ereserki eta errezoak biltzen dira bertan.
